Hàng loạt công trình điện mặt trời được đấu điện trái quy định tại Đắk Nông

Theo thống kê của Điện lực Đắk Nông, hiện tại huyện Cư Jút (tỉnh Đắk Nông) là địa phương có nhiều dự án điện mặt trời mái nhà nhiều nhất tỉnh này. Trong đó tập trung tại các xã Ea Pô, Nam Dong, Trúc Sơn, Tâm Thắng, Đắk Wil… với các hình thức điện mặt trời mái nhà có công suất dưới một 1MW.

Ngày 24/7/2019, Tổng Công ty Điện lực miền Trung có văn bản số 6738/EVNCPC- KD+KT gửi các Công ty Điện lực thành viên, yêu cầu chỉ thỏa thuận đấu nối các dự án Điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) đối với các công trình xây dựng đáp ứng yêu cầu là dự án mặt trời được lắp đặt trên mái hoặc gắn với công trình xây dựng.

Trong đó, Điện lực miền Trung khẳng định, dự án ĐMTMN phải có tấm pin quang được lắp đặt trên mái của công trình xây dựng; các tấm pin quang được sử dụng cho mục đích khác với mục đích sản xuất điện mặt trời. Tức việc sản xuất kinh tế dưới mà nhà là chính, sản xuất điện chỉ là phụ nhằm tận dụng mái công trình.

Tuy nhiên, thực tế trong thời gian qua hàng loạt công trình điện mặt trời được xây dựng ồ ạt, dày đặc ở huyện Cư Jút, Đắk Mil, Krông Nô. Dù không đáp ứng được yêu cầu tối thiểu là lắp đặt trên mái công trình xây dựng, thậm chí mới chỉ là “dự án trên giấy” nhưng vẫn được Điện lực Đắk Nông thỏa thuận đấu nối.

Công trình điện mặt trời của Công ty TNHH Tập đoàn Nguyên Vũ (thôn Nam Tiến, xã Ea Pô, huyện Cư Jút) là một trong những công trình đang tiến hành xây dựng. Theo hồ sơ do Điện lực Đắk Nông cung cấp, công trình này được đăng ký với công suất thiết kế là 999kWp ngày 19/3/2020 (sau ngày 24/7/2019).

Tuy nhiên, giữa tháng 7/2020, dù vẫn đang trong quá trình thi công, lắp đặt các thiết bị và hoàn thiện các hạng mục bờ kè phía dưới mái nhưng công trình này đã được thỏa thuận đấu nối.

Tại cụm 3 công trình thôn 4, xã Tâm Thắng, huyện Cư Jút. Theo Điện lực tỉnh Đắk Nông, ba công trình do ông N.N., N.S. và N.Đ.T sở hữu với cùng công suất là 995 kWp. Ba công trình cùng nộp hồ sơ ngày 14/10/2019 (sau ngày 14/7/2019).

Lãnh đạo UBND xã Tâm Thắng xác nhận, công trình này mới được xây dựng khoảng tháng 2/2020. Khi xây dựng thì 3 cá nhân này có báo cáo với xã để san lấp mặt bằng.

Tuy nhiên, dù hiện tại chủ đầu tư vẫn đang thi công, trên đất chỉ được dựng tạm mấy khung sắt, chưa có mái nhà và chưa được lắp đặt tấm pin năng lượng nhưng đã được Điện lực Đắk Nông thỏa thuận đấu nối.

Tương tự, tại cụm 4 công trình tại thị trấn Ea Tling (huyện Cư Jút), dù nộp hồ sơ đăng ký thỏa thuận đấu nối ngày 27/2/2020 và hiện vẫn đang trong quá trình xây dựng song cả 4 doanh nghiệp sở hữu đều được Công ty Điện lực Đắk Nông thoả thuận đấu nối thành công.

Lãnh đạo UBND thị trấn Ea Tling cho biết, công trình này mới tiến hành xây dựng khoảng tháng 4/2020. Thời điểm trên, có một người dân lên báo cáo với địa phương việc xây dựng đồng thời cung cấp hồ sơ làm nông nghiệp công nghệ cao.

“Qua kiểm tra, chúng tôi nhận thấy đây không phải là mô hình làm nông nghiệp công nghệ cao vì không thể nào trồng nấm dưới mái nhà chỉ cao 2-3m. Chúng tôi nghe người dân phản ánh họ làm năng lượng mặt trời, nhung do chưa lắp tấm pin nên chúng tôi mới xin ý kiến của UBND huyện để kiểm tra, theo dõi công trình”, ông Ánh nói.

Đặc biệt, tại cụm 4 công trình ĐMTMN thôn Buôn Chóah (xã Buôn Chóah, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông) ngày 2/4/2020 chủ đầu tư mới báo cáo chính quyền địa phương về việc trồng cây dược liệu kết hợp với dựng tấm pin năng lượng mặt trời. Thế nhưng, trước đó gần 1 tháng, ngày 13/3/2020, Điện lực Đắk Nông đã có văn bản thỏa thuận đấu nối cho cả 4 dự án tại cụm công trình này.

Phát hiện sự việc, ngày 27/5, UBND huyện Krông Nô đã chỉ đạo UBND xã Buôn Chóah, các phòng chức năng của huyện đến lập biên bản, yêu cầu dừng thi công. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, cả 4 công trình này đã hoàn thành và đấu nối điện thành công.

Ông Nguyễn Văn Trình, Phó Giám đốc Điện lực Đắk Nông cho biết, việc thỏa thuận đấu nối thực hiện Quyết định 11/2017 và Quyết định 13/2020 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ. Ngoài ra, Điện lực Đắk Nông cũng thực hiện thỏa thuận đấu nối theo hướng dẫn tại văn bản số 6738 của Tổng Công ty Điện lực miền Trung.

Theo Phó Giám đốc Điện lực Đắk Nông, quy định bắt buộc là phải có pin lắp trên mái nhà hoặc kết cấu công trình xây dựng thì mới được thỏa thuận đấu nối.

Tuy nhiên, khi dẫn chứng hàng loạt các công trình chưa đáp ứng quy định nêu trên, ông Trình cho biết: “Thời điểm ra Tết Nguyên đán, Ban giám đốc công ty nhận thấy các dự án có dấu hiệu chững lại. Vì thế chủ đầu tư nào xin thỏa thuận đấu nối, Điện lực Đắk Nông có văn bản đồng ý chủ trương thỏa thuận đấu nối để các chủ đầu tư yên tâm đầu tư”.

Việc công trình vẫn còn "nằm trên giấy" được "cấp phép hoạt động" như là cách để "giữ chỗ" cho một số chủ đầu tư. Từ đó dẫn đến trình trạng, người dân muốn lắp điện mặt trời mái nhà bị từ chối. Sau khi được thỏa thuận, nhiều công trình đã "thần tốc" xây dựng, nhằm hưởng chính sách ưu đãi của Chính phủ.

Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc.

Dương Phong