Những trường hợp “đặc biệt” trong danh sách xét tặng danh hiệu NSND

(Dân trí)- Trong danh sách xét tặng NSND lần này đã có tên đạo diễn Đào Bá Sơn- người từng bị đánh trượt từ vòng cơ sở, đã có tên đạo diễn Lý Huỳnh- người đã từng tâm sự về chặng đường dài mệt mỏi để xóa bỏ cái tên “anh lính chế độ cũ”…

Cố NSƯT Phương Thanh

Việc xét tặng danh hiệu NSƯT, NSND hằng năm luôn được các nghệ sỹ chú ý. Với lĩnh vực điện ảnh, việc xét tặng danh hiệu từng gây tranh cãi gay gắt. Nhiều nghệ sỹ đã thẳng thắn lên tiếng cho rằng, họ đã có nhiều nỗ lực, cố gắng, có nhiều giải thưởng, nhưng vẫn chưa được xét tặng danh hiệu… Những tranh cãi càng thể hiện tầm quan trọng của việc được Nhà nước, nhân dân ghi nhận những cống hiến, đóng góp của các nghệ sỹ trong công việc của mình. Xét tặng danh hiệu là những câu chuyện mang nhiều cảm xúc khác nhau của mỗi cuộc đời nghệ sỹ.

Trong danh sách những cá nhân được Hội đồng cấp Bộ đề nghị Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu NSND năm 2011 lĩnh vực điện ảnh năm nay có tên cố NSƯT Phương Thanh. Sinh thời, NSƯT Phương Thanh thuộc biên chế Hãng phim truyện Việt Nam. NSƯT Phương Thanh đã có nhiều vai diễn ấn tượng được khán giả yêu điện ảnh nhắc nhớ, trong đó đặc biệt là vai diễn Hiền “cá sấu” trong phim Tội lỗi cuối cùng (đạo diễn Trần Phương). Với vai Hiền “cá sấu”, NSƯT Phương Thanh từng đoạt Bông sen vàng nữ diễn viên chính xuất sắc tại LHP lần thứ 5, khi ấy chị tròn 23 tuổi.
 
Những trường hợp “đặc biệt” trong danh sách xét tặng danh hiệu NSND - 1
NSƯT Phương Thanh

NSƯT Phương Thanh qua đời tháng 2/2009 tại bệnh viện Quân y 108 sau một cơn tai biến mạch máu não. Chị ra đi để lại nhiều tiếc thương cho gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và những khán giả yêu điện ảnh. Khi gửi danh sách lên Bộ Văn hóa, Du lịch và Thể thao xin đề nghị xét tặng NSND lần này, hãng phim truyện Việt Nam đã ghi danh NSƯT Phương Thanh.

Cùng với cố NSƯT Phương Thanh, danh sách xét tặng danh hiệu NSND lần thứ 7 còn có cố đạo diễn- NSƯT Trần Đắc, cố đạo diễn- NSƯT Phạm Kỳ Nam, cố NSƯT Nguyễn Hồng Nghi…

Đạo diễn - NSƯT Đào Bá Sơn

Đạo diễn Đào Bá Sơn “nổi tiếng” lận đận trong việc làm hồ sơ xin xét tặng danh hiệu NSND. Đạo diễn Đào Bá Sơn từng làm việc tại hãng phim Giải phóng và đã có 10 năm là NSƯT. Tuy nhiên, hồ sơ xin xét tặng danh hiệu NSND của đạo diễn Đào Bá Sơn từng bị đánh trượt từ vòng cơ sở. Đại diện hãng phim Giải Phóng cho rằng, đạo diễn- NSƯT Đào Bá Sơn không đủ tiêu chuẩn để xét duyệt lên NSND, do những bộ phim anh làm chưa từng đoạt giải vàng cấp quốc gia.

Theo Thông tư 06 của Bộ VH,TT&DL hướng dẫn việc xét tặng danh hiệu nghệ sĩ, “Với điện ảnh, truyền hình, lấy Bông sen vàng của LHP làm chuẩn... Các giải thưởng trong nước hoặc quốc tế khác được áp dụng quy đổi dựa theo tiêu chí nghệ thuật, theo quy mô, tầm cỡ của LHP quốc gia hoặc của Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quốc. Việc quy đổi thuộc thẩm quyền của Hội đồng các cấp. Hội đồng chuyên ngành có trách nhiệm xem xét việc quy đổi thống nhất và phù hợp từng trường hợp...”.
 
Những trường hợp “đặc biệt” trong danh sách xét tặng danh hiệu NSND - 2
Đạo diễn- NSƯT Đào Bá Sơn

Bởi vậy, hồ sơ xin xét tặng danh hiệu của đạo diễn Đào Bá Sơn không qua được “cửa” cơ sở dù anh đã đoạt được nhiều giải Vàng tại lễ trao giải thường niên của Hội điện ảnh VN. Với việc xin xét tặng danh hiệu NSND, giải Cánh Diều Vàng không được tính đến.

Sau khi bộ phim Long thành cầm giả ca của đạo diễn Đào Bá Sơn đoạt giải Cánh Diều Vàng, trường hợp xét tặng danh hiệu NSND của đạo diễn Đào Bá Sơn được mang ra bàn lại. Trước đó, Long thành cầm giả ca từng là đại diện điện ảnh Việt Nam tham dự LHP quốc tế Hà Nội 2010 và đoạt giải Nữ diễn viên xuất sắc cho Nhật Kim Anh. Thứ trưởng Lê Tiến Thọ là người đã trao giải Cánh Diều Vàng Phim truyện nhựa xuất sắc cho Long thành cầm giả ca đã trả lời báo chí sau đó “Có Thông tư 06 hướng dẫn nhưng Hội đồng xét các cấp, nhất là Hội đồng quốc gia sẽ không cứng nhắc 100%. Chúng tôi ủng hộ những người xứng đáng”.

Đạo diễn Đào Bá Sơn thêm một lần nữa làm lại hồ sơ xin xét tặng NSND và lần này, tên anh đã có trong danh sách các cá nhân được Hội đồng cấp Bộ đề nghị Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng NSND.

Đạo diễn- NSƯT Lý Huỳnh

Đạo diễn Lý Huỳnh đã có lần tâm sự trên một tờ báo về chặng đường dài nỗ lực, cố gắng với điện ảnh để xóa bỏ cái áo “anh lính chế độ cũ” từng đeo đẳng ông suốt một chặng đường dài.

Đạo diễn- NSƯT Lý Huỳnh chia sẻ với báo chí, khi ông bị bắt đi quân dịch, người ta chọn ông vào đội bảo vệ cho các tướng tá của chính quyền Sài Gòn. Sau thời gian huấn luyện, ông trở thành cận vệ cho ông Nguyễn Cao Kỳ. Đạo diễn Lý Huỳnh vẫn còn nhớ như in khoảng thời gian khiến cuộc đời ông mở sang trang mới, ấy là khi đất nước thống nhất, ông được mời đóng phim. Khi ấy, ông đóng vai một sĩ quan chế độ cũ trong bộ phim về nữ anh hùng biệt động Nguyễn Trung Kiên, đạo diễn của phim là nghệ sỹ cách mạng nổi tiếng, Khương Mễ.
 
Những trường hợp “đặc biệt” trong danh sách xét tặng danh hiệu NSND - 3
NSƯT Lý Huỳnh

Điện ảnh đã mang đến cho Lý Huỳnh một con đường mới, một cuộc sống mới. Những năm 90, khán giả yêu mến dòng phim thị trường đã chứng kiến sự nỗ lực cố gắng làm thay đổi nền điện ảnh của gia đình họ Lý. Những bộ phim do Lý Huỳnh sản xuất “làm mưa làm gió” khắp thị trường. Nhiều khán giả hôm nay vẫn chưa thể quên những: Thăng Long đệ nhất kiếm, Tránh sĩ Bồ Đề, Vợ ba Đề Thám… Những người con của ông là Lý Hùng, Lý Hương, Lý Sơn, Lý Thanh… cũng là những cái tên được nhiều người biết đến khi dòng phim thị trường hưng thịnh.

Nhiều năm đã trôi qua, cái áo “anh lính chế độ cũ” không còn đeo đuổi Lý Huỳnh. Ông đã là một cái tên của điện ảnh. Thậm chí, gia đình họ Lý đã mang đến một hơi thở mới cho một giai đoạn phát triển của điện ảnh. Lý Huỳnh được Nhà nước phong tặng NSƯT và năm nay, ông có tên trong danh sách các cá nhân được Hội đồng cấp Bộ đề nghị Hội đồng cấp Nhà nước phong tặng NSND.

Trong danh sách cá nhân được Hội đồng cấp Bộ đề nghị Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu NSND (lĩnh vực điện ảnh) lần này còn có: Đạo diễn- NSƯT Thanh Vân, diễn viên- NSƯT Bùi Bài Bình… Xét tặng NSƯT có: đạo diễn Đỗ Đức Thành, đạo diễn Đỗ Minh Tuấn, đạo diễn Việt Nga, đặc biệt có nữ diễn viên Nguyễn Thị Đức Lưu- người đã nổi tiếng với vai diễn Thị Nở trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy…
 
Những trường hợp “đặc biệt” trong danh sách xét tặng danh hiệu NSND - 4
Nghệ sỹ Đức Lưu có tên trong danh sách xét tặng danh hiệu NSƯT lần này.

Việc xét tặng danh hiệu nghệ sỹ được thực hiện 2 năm một lần và sẽ công bố vào dịp Quốc khánh. Đợt xét tặng danh hiệu nghệ sỹ lần thứ 7 thực hiện năm 2011 với thông tư 06 sẽ được công bố vào 2/9 tới.

 
 
Hiền Hương