Kỷ niệm 50 năm "Chiến thắng trở về" ở nơi từng được gọi địa ngục trần gian

Trong không khí hào hùng của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân cả nước tổ chức nhiều hoạt động hướng tới kỷ niệm 48 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2023), hôm nay (26/3) tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt "Trại giam Tù binh Cộng sản Việt Nam - Phú Quốc", địa danh lịch sử, thiêng liêng, thấm đẫm máu đào của các anh hùng liệt sĩ, các tù binh, tù chính trị của cả nước, tỉnh Kiên Giang phối hợp với Ban Liên lạc Cựu tù binh Phú Quốc - Việt Nam tổ chức họp mặt kỷ niệm 50 năm chiến thắng trở về và tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh tại Trại giam Tù binh Cộng sản Việt Nam - Phú Quốc.

Đại tướng Lương Cường, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam phát biểu tại Lễ kỷ niệm 50 năm "Chiến thắng trở về" vào sáng 26/3 tại Trại giam Tù binh Cộng sản Việt Nam - Phú Quốc".

Theo các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, việc tổ chức các hoạt động Lễ kỷ niệm 50 năm "Chiến thắng trở về" của các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày là việc làm có ý nghĩa chính trị và nhân văn sâu sắc.

Hoạt động nhắc nhở chúng ta hôm nay và các thế hệ mai sau luôn ghi nhớ công lao to lớn và sự hy sinh thầm lặng của các chiến sĩ cách mạng và những người yêu nước bị địch bắt tù đày; những tấm gương anh dũng, kiên cường đấu tranh không lùi bước trước kẻ thù, trước sự tra tấn dã man, tàn bạo của bọn cai ngục đã thể hiện ý chí kiên cường, bất khuất, đấu tranh trực diện với địch. Nhắc nhở chúng ta giữ gìn và phát huy đạo lý "uống nước nhớ nguồn", quyết tâm bảo vệ độc lập, tự do và hạnh phúc cho đất nước Việt Nam thân yêu.

Sau ngày hòa bình, thống nhất đất nước, Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm đến những người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù đày; ban hành nhiều chính sách ưu đãi, quan tâm chăm sóc, điều trị bệnh, tổ chức an dưỡng, phục hồi và bố trí công việc phù hợp với sức khỏe; nhiều đồng chí có điều kiện đã sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được phân công.

Và trên mặt trận mới, các cựu tù chính trị, tù binh vẫn thể hiện được phẩm chất, truyền thống cách mạng vẻ vang của mình, tiếp tục đem ý chí, quyết tâm để đóng góp vào công cuộc xây dựng và phát triển quê hương, bảo vệ Tổ quốc. Nhiều đồng chí đã trở thành lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và các tỉnh, thành phố, quân đội, công an...

Tại Lễ kỉ niệm, Đại tướng Lương Cường, ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng Cục Chính trị QĐND Việt Nam trao quà của Tổng Cục Chính trị cho gia đình cựu tù binh nhà tù Phú Quốc và trẻ em hiếu học trên địa bàn thành phố Phú Quốc.

Trại giam Tù binh Cộng sản Việt Nam - Phú Quốc bắt đầu hoạt động vào ngày 06/7/1967, là trại giam lớn nhất của Mỹ - Ngụy ở miền Nam Việt Nam, giam giữ hơn 40.000 tù binh là các chiến sĩ yêu nước và dân thường bị chúng bắt giữ trong các cuộc chiến đấu, càn quét ở khắp các tỉnh, thành miền Nam.

Ngày nay, trại giam nằm trên địa bàn thị trấn An Thới, diện tích 400ha, với gần 500 ngôi nhà, chia thành 12 khu (mỗi khu có 2 phân khu) và 10 khu (mỗi khu có 4 phân khu gọi tên theo thứ tự A, B, C, D). Mỗi khu trại có thể chứa khoảng 3.000 tù nhân. Xung quanh mỗi phân khu là 4 vọng gác canh giữ 24/24 giờ và 10 vọng gác lưu động. Trại được bao bọc bởi gần 10 lớp kẽm gai chằng chịt.

Với gần 7 năm hoạt động, áp dụng khoảng 45 hình thức tra tấn dã man, tàn bạo đối với các tù binh từ thời trung cổ đến hiện đại, đã làm hơn 4.000 tù binh chết, số người còn sống trở về hầu hết bị thương tật; tuy bên ngoài lành lặn nhưng trong người mang đầy bệnh tật, đau yếu thường xuyên do di chứng của những đòn roi tra tấn dã man, tàn bạo trong Trại giam. Với tội ác man rợ của Mỹ - Ngụy gây ra, mọi người đã gọi nơi đây là "địa ngục trần gian".

Rất nhiều hình thức tra tấn dã man được chúng áp dụng đối với tù binh. "Địa ngục trần gian" này khiến cho gần 4 .000 chiến sĩ cách mạng hy sinh. Một trong những hình thức tra tấn dã man là cho tù nhân vào thùng phi, dùng búa đánh vào thùng phi làm các tù binh điếc tai, nhức óc,...

Đáng sợ hơn chúng tống tù nhân vào thùng đầy nước, một tên ấn đầu xuống, một tên dùng vồ đập mạnh khiến các chiến sĩ bị sặc nước và vỡ tai đau đớn. 

Bọn cai ngục đóng đinh dài hơn 10cm vào đầu gối và vai, là một trong những hình thức tra tấn của chế độ thực dân, đế quốc xâm lược. 

Rất nhiều hình thức tra tấn dã man được chúng áp dụng đối với tù binh. Từ hành động cho các chiến sĩ cách mạng vào bao tải để trên chảo đun than, rắc bột ớt vào các vết thương...

Tại nhà tù, bọn chúng lập nên nhiều chuồng cọp để nhốt các tù binh ngoài trời.

Giữa năm 1968, phong trào đấu tranh của tù binh lên cao, Mỹ - Ngụy cho xây dựng các biệt giam 2, 4, 5, 6, trong đó biệt giam B2 khủng khiếp và tàn ác nhất.

Các đòn tra tấn có tàn bạo đến đâu vẫn không làm lung lay ý chí của các tù binh cách mạng yêu nước. Dưới ngọn cờ của Đảng, các tù binh tìm cách vượt ngục và tiếp tục chiến đấu.

Đã có rất nhiều cuộc vượt ngục, trong đó phải kể đến cuộc vượt ngục sau 6 tháng ròng rã đào, hình thành đường hầm dài 120m, rộng 60cm, đưa 21 chiến sĩ cách mạng thoát ngục vào sáng 21/1/1969. 

Đất nước Việt Nam có hòa bình, độc lập, thống nhất ngày hôm nay, dân tộc chúng ta đã phải trải qua cuộc chiến đấu trường kỳ, gian khổ chống xâm lược, phải chịu đựng biết bao hy sinh, mất mát to lớn, nhiều cán bộ chiến sĩ bị địch giam cầm, tra tấn, khổ sai. Các thế hệ hôm nay và mai sau không ai được quên công lao, sự hy sinh to lớn đó.

50 năm đã trôi qua, thế hệ hôm nay và mai sau không bao giờ quên công lao của những người đi trước. Riêng Trại giam tù binh Cộng sản Việt Nam - Phú Quốc là "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" cho thế hệ trẻ.